วัดพนัญเชิงวรวิหาร Wat Pananchoeng

วัดพนัญเชิงวรวิหารเป็นวัดโบราณที่สำคัญของจังหวัดพระนครศรีอยุธยา มีฐานะเป็นพระอารามหลวงชั้นโท ชนิดวรวิหาร สังกัดมหานิกาย เป็นวัดเดียวที่สร้างก่อนการสถาปนากรุงศรีอยุธยา โดยมีหลักฐานที่บันทึกไว้ในพระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ว่า " ลุศักราช 686 ชวดศกแรกสถาปนาพระพุทธเจ้่า เจ้าพแนงเชิง (พนัญเชิง)" ซึ่งเป็นหลักฐานที่แสดงว่าพระพุทธรูปพระพุทธเจ้า เจ้าพแนงเชิง นั้นสร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 1867 (จุลศักราช 686) ก่อนที่สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้าอู่ทอง) จะทรงตั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีถึง 26 ปี
คำว่า พแนงเชิง หรือ พนัญเชิง แปลว่า นั่งขัดสมาธิ ดังนั้นพระพุทธเจ้า เจ้าพแนงเชิง จึงหมายถึง พระพุทธรูปนั่งขัดสมาธิประดิษฐานในพระวิหารหลวงวัดพนัญเชิงที่มีลักษณะงดงาม ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 พระราชทานนามถวายว่า "พระพุทธไตรรัตนนายก" และประชาชนชาวจีนเรียกขานกันว่า "ซำปอกง"